วันอังคารที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2551

กุหลาบในสวนเล็กๆ


กุหลาบในสวนเล็กๆ
“คืออิสสรชนคือคนดีคือศรีบูรพา” ชมัยภร แสงกระจ่าง
รวมเล่มครั้งที่ ๑ / ๒๕๔๙
สำนักพิมพ์คมบาง
๓๒๔ หน้า
๒๔๐ บาท


หลายคนทราบว่า กุหลาบ เป็นดอกไม้ที่สวยงาม มีกลิ่นหอมเย้ายวนและดึงดูดสิ่งรอบข้างให้มาเชยชม ด้วยเหตุนี้ ชมัยภร แสงกระจ่าง นักเขียนชั้นครูของวงการวรรณกรรมไทย จึงไม่มอง ข้ามและนำความงดงามเหล่านี้มาเผยแพร่ให้แก่นักอ่านอย่างเราได้อ่านกัน

กุหลาบที่ ชมัยภร สื่อถึงนั้นมีคุณค่าและงดงามกว่าดอกกุหลาบทั่วไป เนื่องจากเป็นนามแฝงของนักเขียนที่มีอุดมการณ์ทางการเมืองอย่างแรงกล้า นั่นคือ กุหลาบ สายประดิษฐ์ หรือนามปากกาที่คนทั่วไปรู้จักคือ ศรีบูรพา โดยผลงานที่ ชมัยภร สร้างสรรค์เพื่อร้อยเรียงเรื่องราว คือหนังสือที่มีชื่อว่า กุหลาบในสวนเล็กๆ

ผู้แต่งมีกลวิธีการเขียนที่สอดแทรกความรู้เกี่ยวกับประวัติและผลงานต่างๆของ ศรีบูรพา ได้อย่างน่าสนใจ เพราะใช้ตัวละครเป็นผู้ส่งสารเหล่านี้ให้แก่ผู้อ่าน ตัวละครในเรื่องที่สำคัญเป็นเด็กรุ่นใหม่ผู้มีความคิดแตกต่างกัน คือ เพลิน และอิสระ เรื่องราวทั้งหลายได้เริ่มต้นจาก เพลิน เด็กหนุ่มวัยนักศึกษาที่ไม่ใส่ใจการเรียนทำให้เขาเดินทางเข้าไปใกล้การพ้นสภาพนักศึกษา ทว่าได้รับความเมตตาจากอาจารย์ มอบหมายรายงานชิ้นใหญ่แก่นักศึกษานิเทศศาสตร์คนนี้ นั่นคือ รายงานหัวข้อ “ร้อยปี กุหลาบ สายประดิษฐ์” แต่เพลินกลับไม่มีความรู้ใดๆ เกี่ยวกับ กุหลาบ สายประดิษฐ์ เลย จึงขอความช่วยเหลือผ่านอินเทอร์เน็ตและโชคดีที่เขาได้พบกับ นักข่าวสาวจบใหม่ไฟแรงผู้เฉลียวฉลาด ชื่อว่า อิสระ เขาทั้งคู่จึงได้ร่วมกันทำรายงายชิ้นนี้จนสำเร็จ

การค้นคว้าหาข้อมูลเพื่อทำรายงานของเพลิน ค่อยๆคลี่คลายเรื่องให้ผู้อ่านได้รู้จักกับศรีบูรพา มากขึ้น โดยการใช้ฉากที่เป็นงานนิทรรศการร้อยปีกุหลาบ สายประดิษฐ์ เป็นฉากที่ตัวละครที่ได้อ่านผลงานของ ศรีบูรพา และฉากที่ดำเนินไปตามแหล่งเรียนรู้ต่างๆ เพื่อให้ผู้อ่านได้เก็บรายละเอียดเกี่ยวกับ ศรีบูรพา ไปพร้อมๆกับตัวละครทั้งสอง

นวนิยายเล่มนี้ พิเศษกว่าเรื่องอื่นๆ ตรงที่ว่า เมื่อได้อ่าน นอกจากอรรถรสที่ทำให้เราเพลิดเพลินแล้ว ยังทำให้เรารู้สึกว่ากำลังอ่านบรรณานิทรรศน์แนะนำหนังสือ เพียงแต่ว่าเป็นการแนะนำหนังสือที่เป็นผลงานของ ศรีบูรพา และการถ่ายทอดเรื่องราวของ ชมัยภร นั้นยังแฝงเร้นไปด้วยอุดมการณ์ ประหนึ่งว่ากำลังสอนให้ผู้อ่านเรียนรู้ที่จะทำประโยชน์เพื่อสังคมมากกว่าความเห็นแก่ตัว

ผลงานของ ศรีบูรพา ที่ปรากฏอยู่ใน กุหลาบในสวนเล็กๆ เป็นวรรณกรรมที่ปลุกเร้าอุดมการณ์ มนุษยธรรมและจริยธรรม เช่น ลูกผู้ชาย สงครามชีวิต แลไปข้างหน้า เป็นต้น แต่ละเรื่องล้วนสะท้อนสภาพสังคม ในน้ำเสียงที่กำลังประชดประชันสังคมที่เต็มไปด้วย ชนชั้นและศักดินา ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำในสังคม เกิดการเลือกปฏิบัติ ความรู้สึกในด้านลบเหล่านี้เป็นแรงบันดาลใจสร้างสรรค์ผลงานให้แก่ กุหลาบ สายประดิษฐ์ เป็นอย่างดี

นอกจากนี้ กุหลาบในสวนเล็กๆ ยังเปรียบเสมือนกาวเชื่อมรอยต่อระหว่างคนสองรุ่น ซึ่งได้แก่ คนรุ่นอุดมการณ์ ดังเช่นคนในสมัย ๑๔ ตุลาฯ และคนในรุ่นปัจจุบัน เนื่องจากสารที่ได้รับ คืออุดมการณ์ที่มุ่งสร้างสรรค์สังคม ซึ่งคนในยุคปัจจุบันดูจะห่างเหินจากอุดมการณ์ดังกล่าว หากคนรุ่นใหม่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้ผ่านตาสักครั้ง อุดมการณ์ที่มีอยู่ในมโนสำนึกของมนุษย์ทุกคน อาจลุกโชนขึ้นมาบ้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพสังคมที่กำลังวุ่นวายอย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน กุหลาบดอกนี้ยังคงรอที่จะเบ่งบานในหัวใจของคนรุ่นใหม่ เพื่อปลุกอุดมการณ์และความรับผิดชอบต่อสังคมของเรา

ภาวิณี

1 ความคิดเห็น:

ไม่ระบุชื่อ กล่าวว่า...

คิดอะไรไม่ออกแล้วหรือไง ที่เอาเรื่องนี้มาทำ เนี่ย อาจารย์ก็คงอ่านแล้ว พวกเราก็อ่านกันหมดแล้ว ไม่สร้างสรรค์เลยอ่ะ ทำไมไม่แนะนำหนังสือที่คิดว่ายังไม่มีคนอ่านล่ะ เฮอะๆ