วันพุธที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2551

Shine โชคดีที่สวรรค์ไม่ลำเอียง

ฐิตินันท์

ภาพยนตร์เรื่อง Shine โชคดีที่สวรรค์ไม่ลำเอียง กำกับโดย ชาวออสเตรเลีย ชื่อ SCOTT HICKS
ภาพยนตร์เรื่องนี้ สร้างในปี1996 นำแสดงโดย Geoffrey Rushรับบท เป็นเดวิด และArmin Mueller-Stahl รับบทเป็นปีเตอร์ พ่อของเดวิด กำกับภาพยนตร์โดย Scott Hicks และบริษัท Australian Film Finance Corporation เป็นแนวจิตวิทยา คราม่า ดนตรี โรแมนติก ซึ่งความหลากหลายนี้ได้สร้างความประทับใจให้ผู้ชมเป็นอย่างมาก ภาพยนตร์เรื่องนี้ ได้รับรางวัลอเคเดมี อวอร์ดส์ ประจำปี 1997 สาขานักแสดงนำชายยอดเยี่ยม โดย เจฟรี รัช ผู้รับบทเดวิด ซึ่งเป็นพระเอกตอนแก่ ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังได้รับรางวัลสาขาบทภาพยนตร์ดั้งเดิมยอดเยี่ยม ดนตรีประกอบยอดเยี่ยม ตัดต่อภาพยอดเยี่ยม นักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยม ผู้กำกับยอดเยี่ยม และภาพยนตร์ยอดเยี่ยม รวม 6รางวัลด้วยกัน

ภาพยนตร์ออสเตรเลียเรื่องนี้ สร้างขึ้นจากชีวิตจริงของนักเปียโน ที่มีชื่อว่า เดวิด เฮลก็อต ชาวออสเตรเลีย เชื่อสายยิว ในวัยเด็กของเขาถูกกดดันจากพ่อให้ฝึกฝนอย่างหนักกับการเล่นเปียโน ด้วยความที่เขาเป็นคนที่มีพรสวรรค์อย่างมาก ส่งผลให้เขาได้รับทุนไปศึกษาต่อที่ Royal Academy of Music และได้เกิดอุบัติเหตุทางจิตใจ จนทำให้เขาต้องกลายเป็นสติแตก จิตแพทย์จึงสั่งห้ามเขาเล่นเปียโนตลอดชีวิต จนกระทั่งเขาสามารถต่อสู้จนสามารถเอาชนะโรคร้ายได้ และกลับมาเป็นนักเปียโนที่มีชื่อเสียงในที่สุด


เรื่องราวทั้งหมดเป็นการเชื่อมโยงระหว่างตัวละครเอกสองตัวที่มีเป้าหมายที่แตกต่างกัน คือ เดวิดและปีเตอร์ ทั้งสองคนมีความสัมพันธ์เป็นพ่อลูกกัน เด็กชายเดวิด เติบโตขึ้นมาในครอบครัวที่มีการใช้อารมณ์ ซึ่งในเรื่องนี้ คือการที่พ่อเข้ามามีส่วนร่วมในชีวิตของเดวิดมากเกินไป เช่น การตัดสินใจแทน โดยไม่รับฟัง การว่ากล่าวด้วยวาจาที่รุนแรง บางครั้งมีการใช้กำลัง สลับกับการแสดงออกถึงความอบอุ่นของตัวพ่อเอง ทั้งนี้เกิดขึ้นจาก ชีวิตในวัยเด็กของพ่อนั้นไม่ได้รับการตอบสนองความสนใจทางด้านดนตรีจากพ่อ (ปู่ของเดวิด) จึงทำให้เขาส่งเสริมเดวิดทางด้านดนตรีจนเกินไปเสมือนหนึ่งเพื่อทดแทนหรือเติมเต็มและตอบสนองความต้องการของพ่อเองในอดีต ส่งผลให้ตัวเดวิดเองเกิดความสับสน ไม่รู้ว่าอะไรคือสิ่งที่ถูก หรือสิ่งที่ผิดเพราะพ่อจัดการให้แบบเบ็ดเสร็จ และทำให้ขาดความเชื่อมั่นในตัวเองไปด้วย
ลักษณะของตัวละคร ลักษณะของเดวิดจะเป็นเด็กที่เก็บกด และเครียด เราจะเห็นได้จาก หลายต่อหลายฉากที่เขาใช้น้ำและบุหรี่ในการผ่อนคลายความเครียดที่เขากำลังเผชิญอยู่ ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาที่เขาเล่นเปียโนไปพร้อมๆกับการสูบบุหรี่ หรือฉากที่เขาลงไปเล่นน้ำในสระว่ายน้ำ พร้อมๆกับโน้ตเพลงลอยเต็มสระว่ายน้ำ นอกจากนี้เดวิดยังได้แสดงออกถึงการต้องการความรัก ความเข้าใจ จากใครสักคน เดวิดอาจขาดในส่วนนี้ไป ซึ่งครอบครัวของเขาอาจให้เขาไม่เพียงพอ เขาจึงต้องการที่พึ่งทางจิตใจ จากในเรื่องผู้ที่มาเติมเต็มส่วนที่ขาดให้เดวิด ก็คือ กิลเลี่ยน ส่วนลักษณะของพ่อ จะเป็นคนที่ยึดติดอยู่กับอดีต บ่อยครั้งที่มีการแสดงโดยออกใช้อารมณ์ กำลัง วาจารุนแรง กับลูกๆของเขา


การเปิดเรื่องของภาพยนตร์เรื่องนี้ เรื่องราวเริ่มต้นขึ้น ในคืนวันฝนพรำ ชายวัยกลางคนผู้หนึ่ง ซึ่งมีลักษณะท่าทางแปลกๆ พูดกับตัวเองคนเดียว เนื้อหาการพูดนั้นจับใจความไม่ได้ เปลี่ยนเรื่องไปมาอย่างรวดเร็ว กำลังวิ่งอยู่กลางถนน และได้ไปหยุดยืนอยู่ที่หน้าร้านอาหารชื่อ “โมบาย” สายตาของเขาหยุดและจับจ้องอยู่ที่เปียโน ที่ตั้งอยู่ตรงกลางร้านอาหารแห่งนั้น โดยฉากฝนตกได้สะท้อนให้เห็นถึงชีวิตที่ตึงเครียดของผู้ชายคนนี้ สายฝนเปรียบเสมือนสิ่งที่ทำให้จิตใจเป็นทุกข์ จากการเริ่มต้นเรื่องทำให้ผู้ชมชวนติดตามว่าเหตุการณ์ต่อไปจะเป็นอย่างไร


สำหรับความขัดแย้งที่เกิดขึ้นนั้น เกิดจากความขัดแย้งระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ จากเรื่องราวในเรื่อง เราจะเห็นได้ว่า สิ่งสำคัญของชีวิตปีเตอร์คือ ครอบครัว แต่สำหรับเดวิดแล้ว ดนตรีคือชีวิตของเขา ทำให้เกิดความขัดแย้งระหว่างคนสองคน โดยเดวิดเลือกที่จะเดินทางไปเรียนดนตรีต่อที่ประเทศอังกฤษ ถึงแม้ว่าจะต้องตัดขาดจากครอบครัวก็ตาม


เรื่องดำเนินมายังจุดไคลแม็กซ์ คือ ฉากที่เดวิดบรรเลงบทเพลง ที่ได้ชื่อว่ายากที่สุด “เปียโน คอนเชอร์โต ราช หมายเลข 3 ของ โรมานินอฟ” ซึ่งก่อนหน้านี้เขาได้ฝึกซ้อมอย่างหนัก จนสามารถครองตำแหน่งชนะเลิศได้ในงานประกวดของวิทยาลัย แต่หลังจากที่เขาบรรเลงเพลงจบ เขาก็ล้มลงหมดสติอยู่บนเวที และต่อจากนั้นมาหมอก็สั่งห้ามเล่นเปียโนไปตลอดชีวิต จากตอนนี้ทำให้ชีวิตของเดวิดได้เปลี่ยนแปลงไป จากที่เคยประสบความสำเร็จในการเล่นเปียโน เดวิดกลายเป็นคนที่ป่วยทางจิด ซึ่งความทรงจำของเดวิดยังติดอยู่แต่กับอดีต


การปิดเรื่องของภาพยนตร์เรื่องนี้ คือ ฉากหลุมฝังศพของปีเตอร์ ได้สะท้อนให้เห็นว่า หลังจากปีเตอร์ พ่อผู้เป็นคนที่กำหนดชีวิตของเดวิด ให้เป็นไปตามที่เขาต้องการ ซึ่งสร้างกดดันให้เดวิดเป็นอย่างมาก เมื่อปีเตอร์เสียชีวิตลง ทำให้ความกดดันที่มีอยู่ในตัวเดวิดก็ถือเป็นอันสิ้นสุดลงตามไปด้วย ด้วยความรักและความเข้าใจ จากกิลเลี่ยนและครอบครัว ทำให้เดวิดสามารถหวนกลับมาเล่นเปียโน และสามารถสร้างความประทับใจให้กับผู้ฟัง ได้อีกครั้ง แต่ก็เป็นที่น่าเสียดายที่พ่อไม่ได้เห็นความสำเร็จของเขา สิ่งมหัศจรรย์จากดนตรีและความรัก ทำให้เขาได้เห็นแสงสว่างในชีวิตอีกครั้ง

ภาพยนตร์เรื่องนี้ จะเน้นแก่นเรื่องเป็นหลัก เพราะเราจะเห็นได้จากชื่อเรื่อง Shine ที่แปลว่า แสงสว่าง โดยแก่นเรื่องของภาพยนตร์เรื่องนี้ต้องการจะนำเสนอมุมมองการดำเนินชีวิตให้รู้จักมีความเพียรพยายาม ต่อสู้และไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรคที่จะเข้ามา ถึงแม้ว่าสภาพแวดล้อมจะกดดันมากเพียงใดก็ตาม แล้วเราก็จะได้พบกับความสำเร็จ หลังจากที่อุปสรรคทุกอย่างผ่านพ้นไป ดังคำกล่าวที่ว่า ฟ้าหลังฝน ย่อมสดใสเสมอ

การดำเนินเรื่องของภาพยนตร์เรื่องนี้ จะเริ่มเล่าเรื่องจากเหตุการณ์ตอนที่เดวิดป่วยทางจิตแล้ววิ่งตากฝนไปที่ร้านโมบายซึ่งฉากนี้ตัดมาจากส่วนกลางของเรื่องราวในชีวิตของเดวิด จากฉากนี้ทำให้ผู้ชมเกิดความสนใจ แล้วตั้งคำถามขึ้นว่าผู้ชายคนนี้เป็นอะไร แล้วเกิดอะไรขึ้นกับเขา หลังจากเหตุการณ์นี้แล้ว ภาพยนตร์เรื่องนี้ก็ได้เล่าย้อนไปถึงอดีตแล้วค่อยๆตอบคำถามของผู้ชม เริ่มย้อนเมื่อสมัยเดวิดเป็นเด็กแล้วตัดกลับมาเหตุการณ์ตอนนี้อีกครั้ง แล้วจึงดำเนินเรื่องราวต่อไปจนจบเรื่อง

สำหรับองค์ประกอบ ไม่ว่าจะเป็นฉาก การตัดต่อ เอฟเฟกต์ ล้วนแล้วแต่มีการผสมผสานกันได้อย่างลงตัว สมจริง ทำให้ผู้ชมเกิดอารมณ์ร่วมไปกับตัวละครในเรื่องและทำให้เราเข้าใจตัวละครมากขึ้นไม่ว่าจะเป็นเหตุ และผลที่ทำให้ตัวละครมีพฤติกรรมที่แสดงออกไปเช่นนั้น นอกจากนี้ยังมีการนำเสนอในด้านที่แฝงด้วยความเป็นนัย ใช้สัญลักษณ์แทนในบางส่วนของฉาก ไม่ว่าจะเป็นฉากในห้องน้ำ มีการถ่ายทอดอารมณ์ของตัวละคร โดยต้องการสื่อว่า คนที่มีความกดดันมากๆ พอถึงขีดสุด ก็จะไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ เห็นได้จากตอนที่เดวิดถ่ายอุจจาระลงในอ่างอาบน้ำ ซึ่งคนปรกติไม่ทำกัน เปรียบได้กับการหมุนปิดก็อกน้ำด้วยแรงที่ไม่มีความพอดี ไม่ตรงล็อก ก็จะทำให้น้ำยังคงหยดลงมาอีก และฉากที่พ่อคุยกับเดวิดหลังจากที่เดวิดกลับจากการเล่นเปียโนที่ร้านอาหารโมบาย จากฉากนี้เราจะเห็นถึงแว่นตาของพ่อที่มีรอยร้าวที่สะท้อนให้เห็นว่าถึงแม้แว่นตาจะแตกแล้ว แต่ถึงอย่างไรเขาก็ยังคงใช้ แว่นตานั้นต่อไป โดยไม่ยอมเปลี่ยนเลนส์แว่นใหม่ จากสัญลักษณ์แว่นตา ทำให้เราเห็นว่าพ่อเป็นคนที่มีความยึดติดกับความทรงจำในอดีต ที่ไม่สามารถลบรอยร้าวปมหลังที่เกิดขึ้นออกไปจากจิตใจได้

หลังจากที่ได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้ ภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ดีอีกหนึ่งเรื่อง ในการให้แง่มุมในด้านต่างๆไม่ว่าจะเป็นการให้แง่มุม ทัศนคติที่ดีเกี่ยวกับคนที่ป่วยทางจิด ว่าคนที่ป่วยไม่ได้เลวร้ายเป็นภัยสังคมอย่างที่ใครหลายๆคนคิด แต่บางครั้งคนที่ป่วยทางจิตอาจสร้างสรรค์สิ่งที่ดีๆให้กับสังคมได้ เห็นได้จาก เดวิดซึ่งเป็นนักเปียโนที่มีชื่อเสียง ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังให้แนวทางในการแก้ไขปัญหาอีกด้วยว่า คนที่ป่วยทางจิตควรได้รับการบำบัดรักษาอย่างถูกวิธีจากคนรอบข้าง คนในครอบครัวควรเป็นกำลังสำคัญในการให้ความรักและความอบอุ่น ไปพร้อมๆกับการให้ความเข้าใจแก่เขา ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังทำให้เราเล็งเห็นถึงความสำคัญของสถาบันครอบครัว ที่นับได้ว่าเป็นสถาบันพื้นฐาน ที่สำคัญในการปลูกฝัง ผลิตสมาชิกที่มีคุณภาพออกสู่สังคม หากครอบครัวที่มีความรัก ความอบอุ่นให้แก่กัน เด็กที่เติบโตในครอบครัวที่อบอุ่นก็จะกลาย เป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพและเป็นกำลังของชาติในอนาคตได้โดยไม่สร้างปัญหาให้กับสังคม

ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้สร้างกำลังใจ แรงบันดาลใจให้แก่ผู้ชม เพราะภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นเสมือนแรงผลักดันให้คนเรายืนหยัดอย่างเข้มแข็ง อย่ายอมแพ้ พร้อมที่จะเผชิญกับปัญหาที่เข้ามาในชีวิต ไม่ว่าปัญหาที่เข้ามาจะหนักหนาเพียงใด หากเรายังไม่สิ้นลมหายใจ เราก็ต้องดิ้นรนต่อสู้กันต่อไป แล้วเราก็จะพบกับความสุขและความสำเร็จที่รอเราอยู่ ในทุกปัญหาย่อมมีทางออกให้กับเราเสมอ นอกจากนี้ภาพยนตร์เรื่องนี้ยังให้แง่มุมในการใช้ชีวิตทางสายกลาง ไม่แข็งหรืออ่อนจนเกินไป ความพอดีก็จะทำให้เราสามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุข แต่ในทางตรงกันข้ามหากเรายังยึดติดบางสิ่งบางอย่างมากจนเกินไปอาจทำให้เราเกิดความเครียด ส่งผลให้เราเป็นทุกข์

ไม่มีความคิดเห็น: