Shine โชคดีที่สวรรค์ไม่ลำเอียง

อรจิรา

ภาพยนตร์เรื่อง Shine หรือในชื่อภาษาไทยว่า โชคดีที่สวรรค์ไม่ลำเอียง เป็นภาพยนตร์จากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งเป็นภาพยนตร์ที่สร้างโดยอ้างอิงจากชีวิตจริงของ เดวิด เฮล์ฟก็อตต์ (David Helfgott) นักเปียโนอัจฉริยะชาวออสเตรเลีย ภาพยนตร์เรื่องนี้อำนวยการสร้างโดย เจน สก็อต (Jane Scott) กำกับภาพยนตร์โดย สก็อต ฮิกส์ (Scott Hicks) ผู้กำกับชาวออสเตรเลีย และนำแสดงโดย Geoffrey Rush ผู้ซึ่งสวมบทบาทเป็นเดวิดในวัยกลางคน และ Noah Taylor ผู้ซึ่งสวมบทบาทเป็นเดวิดในช่วงวัยรุ่น ซึ่งจากภาพยนตร์เรื่องนี้ทำให้ Geoffrey Rush ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัล Oscar และได้รับรางวัล Best Actor ภาพยนตร์เรื่อง Shine เป็นภาพยนตร์อีกเรื่องหนึ่งที่ติดอันดับ Top 10 ในปี 1996 ของภาพยนตร์โลก และนอกจากนี้ยังได้รับรางวัลต่างๆอีกมากมายจาก AFI (Australian Film Institute)

ภาพยนตร์เรื่อง Shine เป็นเรื่องราวของ เดวิด เฮล์ฟก็อตต์ (David Helfgott) นักเปียโนอัจฉริยะชาวออสเตรเลีย เดวิดเด็กชายคนหนึ่ง ผู้ซึ่งเกิดมาพร้อมกับพรสวรรค์ทางด้านดนตรี แต่ชีวิตในวัยเด็กของเขาไม่เหมือนกับเด็กทั่วไปที่ได้เล่นสนุกสนาน เขาต้องมีชีวิตอยู่กับการฝึกฝนเรียนเปียโนอย่างหนัก โดยมีพ่อของเขาเป็นผู้ผลักดันแบบบังคับ และให้เดวิดฝึกเล่นเพลงที่ยากเกินไป แต่เดวิดเล่นเปียโนได้ดีและเก่งมาก พอเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นเขาได้เข้าแข่งขันเปียโน เขาเล่นได้ดีจนได้รับรางวัลมากมาย และได้รับทุนไปเรียนต่อที่สหรัฐอเมริกา แต่พ่อของเขาไม่ให้ไปด้วยเหตุผลที่ว่าไม่ต้องการให้ครอบครัวแยกจากกัน ด้วยความที่เดวิดเป็นคนที่ไม่ค่อยพูดและขาดความมั่นใจในตัวเองอยู่แล้ว เนื่องจากสภาพการเลี้ยงดูของพ่อและความกดดันที่ถูกสร้างขึ้นในวัยเด็ก ทำให้เขาทำตามที่พ่อบอก ต่อมาตอนเขาอายุได้ 19 ปี เขาสอบชิงทุนไปเรียนต่อเปียโนที่กรุงลอนดอนประเทศอังกฤษได้ และครั้งนี่พ่อของเขาก็ไม่ให้เขาไปเหมือนเดิม แต่ครั้งนี้เดวิดไม่ฟังคำของพ่อ เขาตัดสินใจไปกรุงลอนดอน โดยที่พ่อของเขาประกาศตัดพ่อตัดลูกกับเขา ขณะที่เดวิดอยู่ที่กรุงลอนดอน เขาคิดถึงพ่อของเขาเสมอและพยายามเขียนจดหมายหาพ่อของเขาหลายครั้ง แต่พ่อของเขาโกรธและไม่ยอมตอบจดหมายเขาเลย ทำให้เดวิดเครียดมากขึ้นเรื่อยๆ จนเดวิดฝึกเล่นเปียโนคอนแชร์โตหมายเลข 3 ของ Rachmaninoff เขาเล่นได้ยอดเยี่ยม แต่เมื่อแสดงบนเวทีจบ เขาก็ช็อกบนเวที และถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล เมื่อเรียนจบเขาก็กลับออสเตรเลีย เขามีอาการไม่ปกติมากขึ้น พูดจาไม่รู้เรื่องจนสื่อสารไม่ได้ เขาถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลและต้องพักรักษาตัว หมอสั่งห้ามเขาเล่นเปียโนเด็ดขาด เขารักษาตัวนานถึง 20 ปี จนอาการเขาเริ่มดีขึ้นแต่ก็ยังไม่เป็นปกติจึงได้ออกจากโรงพยาบาล เดวิดยังมีอาการไม่ปกติดี ยังพูดจาไม่รู้เรื่อง จนวันหนึ่งเขาได้เจอกับเจ้าของร้านอาหารคนหนึ่งชื่อซิลเวีย ที่ร้านอาหารแห่งนี้มีเปียโน เมื่อเดวิดเห็นจึงขอเล่น เขาเล่นได้ดีจนทำให้ทุกคนตะลึง เดวิดจึงได้งานเล่นเปียโนที่ร้านอาหารแห่งนี้ เขาเล่นเปียโนตามคำขอของลูกค้า ทำให้มีลูกค้าเข้าร้านของซิลเวียมากขึ้น ชีวิตการเล่นเปียโนของเขากลับมาอีกครั้งหนึ่ง ต่อมาซิลเวียแนะนำให้เดวิดรู้จักกับเพื่อนที่เป็นหมอดูชื่อกิลเลียน กิลเลียนพูดกับเดวิดรู้เรื่องได้เป็นอย่างดี ทำให้ทั้งสองเรียนรู้กันและได้ใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน และสุดท้ายพ่อของเดวิดก็เสียชีวิตไป

ภาพยนตร์เรื่องนี้เปิดเรื่องด้วยภาพใบหน้าด้านข้างของชายคนหนึ่งที่กำลังพูดอยู่ท่ามกลางสายฝน แต่ไม่สามารถจับใจความได้ และภาพก็ขยายขึ้นเป็นภาพชายคนนั้นกำลังวิ่งอยู่ท่ามกลางสายฝนไปเคาะประตูร้านอาหารแห่งหนึ่งซึ่งปิดให้บริการแล้ว ภายในร้านมีผู้หญิงคนหนึ่ง ซึ่งเธอเข้ามาพูดคุยกับชายคนนั้น เพราะคิดว่าเกิดเรื่องอะไรขึ้น ชายคนนั้นแนะนำตัวเองว่าชื่อ เดวิด ส่วนหญิงคนนั้นแนะนำตัวเองว่าชื่อ ซิลเวีย เดวิดพยายามพูดกับซิลเวีย แต่เขาพูดไม่รู้เรื่องจนไม่สามารถจับใจความได้ และหลังจากนั้นภาพก็ย้อนกลับไปเป็นภาพชีวิตในวัยเด็กของเดวิด

เหตุการณ์เริ่มพัฒนา ภาพชีวิตในวัยเด็กของเดวิดนั้นเต็มไปด้วยความกดดันและคร่ำเคร่ง ต่างจากเด็กทั่วๆไปที่ได้เล่นสนุกสนาน พ่อของเดวิดให้เดวิดฝึกเล่นเปียโนตั้งแต่ยังเด็ก และให้ฝึกเล่นเพลงยากๆ โชคดีที่พรสวรรค์ของเดวิดช่วยให้เดวิดเล่นเปียโนได้ดีและเก่งมาก จนพอเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นเขาได้เข้าแข่งขันเปียโนจนได้รับรางวัล และได้รับทุนไปเรียนต่อที่สหรัฐอเมริกา

จุดสงสัยของภาพยนตร์เรื่องนี้คือ การที่เดวิดได้รับทุนไปเรียนต่อที่สหรัฐอเมริกา แต่พ่อของเขากลับไม่ยอมให้เขาไปด้วยเหตุผลที่ว่าไม่ต้องการให้ครอบครัวต้องแยกจากกัน ครั้งนี้เดวิดเชื่อฟังพ่อของเขา จนกระทั่งเดวิดสามารถสอบชิงทุนไปเรียนต่อเปียโนที่กรุงลอนดอนประเทศอังกฤษได้อีกครั้ง และครั้งนี่พ่อของเขาก็ไม่ให้เขาไปเหมือนเดิมด้วยเหตุผลเดิม แต่ครั้งนี้เดวิดไม่ฟังคำของพ่อ แม้ว่าพ่อของเขาประกาศจะตัดพ่อตัดลูก เรื่องราวที่เกิดขึ้นนี้ทำให้เราต้องคิดต่อไปว่าชีวิตของเดวิดจะดำเนินอย่างไรต่อไป เมื่อเขาต้องจากพ่อและครอบครัวของเขาไป เขาจะสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้หรือไม่ และเพราะอะไรพ่อของเขาจึงทำเช่นนั้น ซึ่งที่จริงพ่อของเดวิดน่าจะยินดีกับลูกชายมากกว่า

ความขัดแย้งในภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นความขัดแย้งระหว่างมนุษย์กับมนุษย์ เป็นความขัดแย้งระหว่างพ่อของเดวิดกับเดวิด คือพ่อของเดวิดต้องการให้เดวิดมีชีวิตที่เป็นไปตามที่เขากำหนดมากกว่าการที่เดวิดจะเลือกทางเดินชีวิตด้วยตัวเอง จะเห็นได้จากการที่พ่อของเดวิดบังคับให้เดวิดเล่นเปียโนตั้งแต่เด็ก และพยายามให้เดวิดคิดว่าโชคดีที่ได้เล่นดนตรี พ่อของเดวิดไม่ต้องการให้เดวิดจากไปไหน แม้จะได้รับทุนไปเรียนต่อ เขาต้องการให้เดวิดอยู่ในสายตาตลอดเวลา ความรักที่เต็มไปด้วยความเห็นแก่ตัวกลายเป็นสิ่งที่กดดันเดวิดมากเกินไป

จุดวิกฤตของภาพยนตร์เรื่องนี้คือตอนที่เดวิดทำการแสดงบนเวที โดยเขาเล่นเปียโนคอนแชร์โตหมายเลข 3 ของ Rachmaninoff เขาเล่นได้ยอดเยี่ยม แต่เมื่อแสดงบนเวทีจบ เขาก็ช็อกบนเวที และถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล หลังจากนั้นเดวิดก็อาการหนักขึ้นเรื่อยๆจนพูดไม่รู้เรื่อง สื่อสารไม่ได้ หมอสั่งห้ามเขาเล่นเปียโนเด็ดขาด เขาต้องพักรักษาตัวนานกว่า 20 ปี

จุดไคลแม็กซ์ของภาพยนตร์เรื่องนี้ คือเหตุการณ์ที่เดวิดได้เจอกับเจ้าของร้านอาหารคนหนึ่งชื่อซิลเวีย ซึ่งที่ร้านอาหารแห่งนี้มีเปียโน เมื่อเดวิดเห็นจึงขอเล่น เขาเล่นได้ดีจนทำให้ทุกคนตะลึง เดวิดจึงได้งานเล่นเปียโนที่ร้านอาหารแห่งนี้ จากเหตุการณ์นี้ทำให้ชีวิตการเล่นเปียโนของเดวิดกลับมาอีกครั้งหนึ่ง ภาพยนตร์เรื่องนี้ปิดเรื่องด้วยฉากที่เดวิดอยู่ที่หลุมศพพ่อของเขา

เดวิดเป็นตัวละครเอกของเรื่อง เรื่องราวชีวิตต่างๆของเขานั้น แสดงให้เห็นถึงสาเหตุที่มาที่ไปว่าเพราะอะไรชีวิตของเขาจึงต้องดำเนินไปในลักษณะนั้น การเลี้ยงดูของพ่อแม่ สภาพชีวิตในวัยเด็ก ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตในระยะยาวของเขา เดวิดต้องอยู่ในสภาพที่เต็มไปด้วยความกดดัน โดดเดี่ยว อ้างว้าง กลายเป็นคนที่ขาดความมั่นใจ ทำอะไรเดิมๆอยู่เสมอ ทำตามกรอบที่พ่อเขาสร้างไว้ และเมื่อต้องออกมาอยู่ในสังคมอื่นทำให้เขากลายเป็นคนที่ประหลาดในสายตาคนรอบข้าง สิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นนี้ มีสาเหตุที่มาที่ไปจากครอบครัวของเขาเอง

ภาพยนตร์เรื่องนี้ใช้ชื่อว่า Shine ซึ่งแปลว่าส่องสว่าง ซึ่งเมื่อดูจากตัวเนื้อเรื่องแล้วนั้นมีความตรงกันข้ามกัน แต่จะเห็นได้ว่าคำว่า Shine นั้นสื่อให้เห็นถึงความส่องสว่างของชีวิตเดวิดในตอนท้ายเรื่อง ซึ่งเขาประสบความสำเร็จในชีวิต แม้จะเคยขึ้นไปถึงจุดสูงสุดแล้วตกลงมาแล้วก็ตาม และชีวิตในวัยเด็กของเขาที่ไม่มีความสว่างสดใสเลย ก็เหมือนกับการที่ชีวิตของเดวิดนั้นได้กลับมาส่องสว่างอีกครั้ง และสำหรับในชื่อภาษาไทยว่า โชคดีที่สวรรค์ไม่ลำเอียงนั้น ก็หมายถึงชีวิตของเดวิดที่ยังโชคดีในตอนท้ายที่เขากลับมาประสบความสำเร็จได้อีกครั้ง สื่อให้เห็นถึงความพยายามความตั้งใจของเดวิดที่เขามีมาตลอดชีวิตนั้นไม่สูญเปล่า

ความคิดสำคัญของภาพยนตร์เรื่องนี้คือ ความรักที่เต็มไปด้วยความเห็นแก่ตัวจะกลายเป็นสิ่งที่สร้างความกดดันและทำลายล้างทุกสิ่ง การมอบความความรักให้แก่ผู้อื่นแบบผิดๆอย่างเช่นที่พ่อของเดวิดมีให้กับเดวิดนั้น เป็นความรักที่ขาดเหตุผล และเข้าข้างแต่ตัวเองฝ่ายเดียว เป็นความรักที่ไม่เปิดโอกาสให้ผู้อื่น ทำให้ผู้รับต้องทนรับ และกลายเป็นการได้รับความกดดันไว้แทน และอีกประการคือ การทำความฝันนั้นไม่มีคำว่าผิดหรือถูก ถ้าเรามุ่งมั่นตั้งใจ เราก็จะทำสิ่งนั้นได้สำเร็จ และสิ่งที่สำคัญคือเราต้องคิดอยู่เสมอว่าเราได้เลือกทำในสิ่งที่ดีที่สุด และทำมันให้ดีที่สุด คนเรานั้นแม้จะเคยล้มลงแล้วก็ตาม แต่ก็มีวันที่จะลุกขึ้นใหม่ได้ ถ้าเราเชื่อมั่นในตัวเอง

ภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นภาพยนตร์ที่อ้างอิงจากชีวิตจริงของเดวิด เฮล์ฟก็อตต์ (David Helfgott) นักเปียโนอัจฉริยะชาวออสเตรเลีย ซึ่งนับว่าเป็นภาพยนตร์ที่มีคุณค่าและคุณภาพอย่างยิ่ง เรื่องราวชีวิตของเดวิดให้แง่คิดต่างๆที่น่าสนใจมากมาย ทั้งเรื่องครอบครัว ความรักของพ่อแม่ที่มีต่อลูก การทำตามความฝันของตัวเอง อีกทั้งในเรื่องของดนตรี หากใครที่ชื่นชอบในเสียงเปียโน ภาพยนตร์เรื่องนี้ถือเป็นภาพยนตร์อีกเรื่องที่ไม่ควรพลาดอย่างยิ่ง